جشن ميلاد امام حسين(ع)

بسم الله الرحمن الرحیم

با عرض تبریک و تهنیت به مناسبت ولادت گل محمد و فرزند پیامبر رحمت(ص) ابی عبد الله الحسین بن علی(ع). امام حسین(ع) یکی از کسانی که آیات مباهله، تطهیر، هل­اتی و مودت ذی القربی در مورد او نازل شده است. پیامبر اکرم(ص) او را از مصادیق اهل کساء، کشتی نجات امت و یکی از جوانان بهشت معرفی کرده است.

به مناسب ولادت حضرت سید الشهدا(ع) به چهار نکته اشاره می­کنیم و آنگاه با گرفتن درسی از ابی عبد الله از این مراسم بهره می­بریم.

اول اینکه خوب است بدانیم فلسفه جشن میلاد و اینگونه مراسم چیست؟ ظاهراً اینگونه مراسم به این شکل در اسلام سابقه نداشته است و امری نو ظهور است که با دو فلسفه اجتماع اخوان جهت احیاء امر امامت و شادی با شادی اهل بیت و غم با غم اهل بیت به وجود آمده است.

امام باقر (ع) و امام صادق(ع) روایت شده که فرموده­اند: سلام مرا به شیعیان برسان و بگو یکدیگر را در خانه های خود ملاقات  و در اجتماعات خود امر ما را احیاء کنند. رحمت کند مشمول حال آن کسی است که امر ما را احیاء کند. بهترین مردم بعد از ما کسانی هستند که امر ما را یاد کنند.[۱]

فلسفۀ گرفتن مراسم، یاد­گیری روش زندگی و الگو­ گیری از پیشوایان دینی و هماهنگی روحی با آنها است. از امام رضا(ع) نقل شده که خطاب به یکی از شیعیان به نام «ریان بن شبیب» فرموده اند که ای شبیب اگر خواهی با ما در درجات بهشت باشی، باید با غم ما غمگین و با شادی ما شاد باشی.[۲]

بنابراین اگر مراسم، تولد، جشن و عید است باید باعث افزایش معرفت به امام و شادی معنوی باشد و باعث تحول در رفتار فرد شود. اگر مراسم وفات است، باید حزن و اندوهِ سازنده در دل­ها ایجاد کند و راه و روش درست مردن را به فرد بیاموزد.

دوم اینکه بدانیم باید برای جشن، بیش از عزا اهمیت قائل شد. به استثنای امام حسین(ع) که عزاداری آن به عنوان یک تکلیف مذهبی مطرح شده است؛ در فرهنگ دینی ما جشن در اعیاد از اهمیت ویژه برخوردار است. رحمت خدا در اعیادی مثل فطر، قربان و غدیر به بندگان سرازیر می شود.

سوم اینکه اگر قرار است با شادی اهل بیت شاد بود و با غم آنان غمگین، باید در این راه توازن برقرار باشد. نه اینکه برای عزای امیر المومنین(ع) سه روز عزاداری شود ولی برای تولد ایشان تنها یک روز، برای وفات حضرت فاطمه، دهه اول و دوم و سوم فاطمیه مراسم گرفته شود ولی برای تولد ایشان اهمیتی قایل نباشیم. یا برای شهادت امام حسین دو ماه و گاه همه سال تحت عنوان روضه مراسم برگزار شود، ولی برای تولد ایشان تنها به یک شب بسنده شود.

چهارم اینکه بین وفات و تولد و جشن تفاوت واقعی قایل شویم. نه اینکه در عزا کار جشن را انجام دهیم و در جشن کار عزا را انجام دهیم. مثلا در جشن هم نوحه خوانی کنیم و یا لحن خواننده لحن نوحه داشته باشد یا در عزاداری امام حسین در روزهای عاشورا و تاسوعا شربت و سفره های بسیار رنگین انداخته شود ولی در عید و تولد، شور و حالی نباشد و از سفره انداختن و مهمانی کردن و خرج نمودن خودداری شود.

پنجم اینکه شأن و مقام و موقعیت عزیزانی که برای آنها مراسم گرفته می شود، حفظ شود. اینگونه نباشد که برای بعثت یا تولد رسول خدا کمترین چیزی که با شأن ایشان هماهنگی داشته باشد دیده نشود و جشنی نباشد ولی برای ابوالفضل العباس مراسم و جشنهای آن چنانی برگزار گردد. آیا حضرت ابوالفضل به این راضی است که پیامبر خدا(ص) در حد او هم دیده نشود؟! باید بدانیم اولین شخصیت اسلام رسول خدا(ص)، آنگاه امیر المومنین(ع)، فاطمه زهرا(س) و بقیه ائمه(ع) و آنگاه نوبت به افرادی چون ابی الفضل و زینب می رسد.

در انتها برای اینکه در این شب مبارک از برکت کلام امام حسین(ع) بی بهره نمانیم روایتی از ایشان را خدمت شما شنوندگان عزیز تقدیم می کنم. ابی عبد الله الحسین(ع) دوست را به چهار نوع تقسیم کرده­اند که دو نوع آن را مفید و دو نوع آن را مضر دانسته‌اند:

و قال(ع): الإخوان أربعة، فأخ لك و له، و أخ لك، و أخ عليك، و أخ لا لك و لا له. فسئل عن معنى ذلك فقال( ع): الأخ الذي هو لك و له، فهو الأخ الذي يطلب بإخائه بقاء الإخاء و لا يطلب بإخائه موت الإخاء، فهذا لك و له، لأنه إذا تم الإخاء طابت حياتهما جميعاً و إذا دخل الإخاء في حال التناقض بطل جميعا. و الأخ الذي هو لك، فهو الأخ الذي قد خرج بنفسه عن حال الطمع إلى حال الرغبة، فلم يطمع في الدنيا إذا رغب في الإخاء، فهذا موفر عليك بكليته. و الأخ الذي هو عليك، فهو الأخ الذي يتربص بك الدوائر و يغشي السرائر و يكذب عليك بين العشائر و ينظر في وجهك نظر الحاسد فعليه لعنة الواحد. و الأخ الذي لا لك و لا له، فهو الذي قد ملأه الله حمقا، فأبعده سحقا، فتراه يؤثر نفسه عليك و يطلب شحا ما لديك.  

یعنی برادران و دوستان بر چهار دسته تقسیم می شوند: ۱- آنکه دوستیش به نفع توست و به نفع خودش. ۲- آنکه دوستیش تنها به نفع توست. ۳- آنکه دوستیش تنها به ضرر توست. ۴- آنکه دوستیش نه به نفع تو و نه به نفع خود اوست.

شخص اول کسی است که انگیزه دوستیش پیوند با توست و به استحکام دوستی می‌اندیشد و تو را برای خودت دوست دارد نه به طمع مال و منال تو.

شخص دومی کسی است که فقط به خاطر علاقه زیادی که به تو دارد با تو دوستی کرده است.

شخص سومی کسی است به تو طمع دارد. از گرفتاری تو خوشحال می شود. اسرارت را فاش می کند و به تو دروغ می بندد و حسادت می ورزد.

شخص چهارم دوست احمقی است که سرا پا حماقت است و خود را بر تو مقدم می­دارد.

سخنرانی به مناسبت شب میلاد امام حسین

دوشنبه ۱۴/۵/۸۷  مسجد امام جعفر صادق(ع)


[۱] أَبِي جَعْفَرٍ ع أَنْ يَتَلَاقَوْا فِي بُيُوتِهِمْ فَإِنَّ لُقِيَّا بَعْضِهِمْ بَعْضاً حَيَاةٌ لِأَمْرِنَا رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْيَا أَمْرَنَا. بَابُ زِيَارَةِ الْإِخْوَانِ، الكافي، ج۲، ح۲، ص۱۷۶ . ابِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِدَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ يَا دَاوُدُ أَبْلِغْ مَوَالِيَّ مِنِّي السَّلَامَ وَ أَنِّي أَقُولُ رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً اجْتَمَعَ مَعَ آخَرَ فَتَذَاكَرَ [فَتَذَاكَرَا] أَمْرَنَا فَإِنَّ ثَالِثَهُمَا مَلَكٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُمَا وَ مَا اجْتَمَعْتُمْ فَاشْتَغِلُوا بِالذِّكْرِ فَإِنَّ فِي اجْتِمَاعِكُمْ وَ مُذَاكَرَتِكُمْ إِحْيَاءً لِأَمْرِنَا وَ خَيْرُ النَّاسِ مِنْ بَعْدِنَا مَنْ ذَاكَرَ بِأَمْرِنَا وَ عَادَ إِلَى ذِكْرِنَا بشارة المصطفى، ح۳۱

[۲]  يَا ابْنَ شَبِيبٍ إِنْ سَرَّكَ أَنْ تَكُونَ مَعَنَا فِي الدَّرَجَاتِ الْعُلَى مِنَ الْجِنَانِ فَاحْزَنْ لِحُزْنِنَا وَ افْرَحْ لِفَرَحِنَا. امالی شیخ صدوق، حدیث ۵، مجلس۲۷ قَالَ الرِّضَا ع مَنْ تَذَكَّرَ مُصَابَنَا فَبَكَى وَ أَبْكَى لَمْ تَبْكِ عَيْنُهُ يَوْمَ تَبْكِي الْعُيُونُ وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً يُحْيِا فِيهِ أَمْرُنَا لَمْ يَمُتْ قَلْبُهُ يَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ الْحَدِيثَ عُيُونِ الْأَخْبَارِ وسائل‏الشيعة ج : ۱۴ ص : ۵۰۲

محمد نصر اصفهانی

نويسنده اين مباحث، از دانش آموختگان حوزه و دانشگاه بوده و در حوزه قرآن، نهج البلاغه، كلام جديد، اخلاق، تاريخ اسلام و سياست آثاري دارند.

مطالب مرتبط